به گزارش خبرگزاری «حوزه»، نامه سرگشاده آیت الله محمد یزدی، رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به آیت الله العظمی شبیری زنجانی که در پی دیدار این مرجع تقلید با برخی شخصیت‌ها منتشر شده است، «حاشیه ها»، «کنش ها» و «واکنش های» مختلفی را در پی داشت که متن نامه و روایتی از واکنش‌ها به این نامه طی گزارشی تقدیم حضور علاقمندان می‌گردد.

* متن نامه آیت الله یزدی به آیت الله العظمی شبیری زنجانی

بسم الله الرحمن الرحیم

حضرت آیت الله شبیری زنجانی «دامت برکاته»

سلام علیکم

با احترام؛ ضمن عرض ارادت و تسلیت ایام اربعین سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام)، پیرو انتشار تصاویری در فضای مجازی از حضرتعالی در کنار برخی افراد مسئله دار که برای نظام جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری «دام ظله العالی» احترامی قائل نیستند؛ بدین وسیله به عرض می‌رساند، این موضوع ناراحتی و تعجب مقلدین و حوزویان را در پی داشته است.

لازم به ذکراست، اینجانب نیز در دو مرحله با حضرتعالی مکاتباتی در مورد برخی از مسائل دیگر داشته ام که جواب قانع کننده‌ای دریافت نکردم؛ لذا این نامه رابه ناچار به صورت سرگشاده خدمتتان ارسال کردم

چگونه می‌شود، حضرتعالی که فرصتی برای ملاقات با هیأت رئیسه مجمع عمومی اساتید را ندارید، فرصت می‌کنید در منزل آقایی در تهران حاضر شوید و با این آقایان ملاقات داشته باشید!.

یادآور می‌شوم مقام و احترام شما در سایه احترام به نظام اسلامی حاکم، رهبری و شأن مرجعیت است، پس لازم است این احترام و شئون مرجعیت را رعایت فرموده و ترتیبی اتخاذ فرمائید این گونه مسائل دیگر تکرار نگردد.

ان شاء الله

محمد یزدی

* روایتی از واکنش‌های مثبت و منفی نسبت به نامه آیت الله یزدی

آیت الله سید محمد غروی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با جمله «بنده در این شرایط نه ملاقات آن بزرگوار را پسندیدم و نه نامه سرگشاده آیت‌الله یزدی را» به این نامه پرداخت و گفت: آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی از فقها و مراجع تراز اول به حساب می‌آیند. حتی برخی مفاخر حوزه ایشان را اعلم می‌دانند یا با شبهه اعلم نسبت به ایشان نظر دارند. همچنین تقوا و دیانت ایشان زبان زد خاص و عام است. از آن طرف آیت‌الله یزدی هم از اساتید خارج حوزه هستند که سوابق علمی و انقلابی ایشان از قبل انقلاب و بعد از انقلاب بر کسی مخفی نیست. ایشان همواره در مسیر نهضت انقلاب بوده و واقعاً خطر کرده‌اند و از حبس و حصر ابایی نداشتند. بعد از انقلاب هم خالصانه در قوه قضائیه، شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری و یا سمت‌های دیگر در حوزه علمیه در خدمت نظام بودند. در نتیجه در دلسوزی ایشان نسبت به نظام و انقلاب جای تردید نیست. ایشان فردی نیست که خواسته‌های نفسانی خودش را مطمح نظر قرار دهد. امروز هم که در سن کهولت قرار دارند، بالاخره مثل یک افسر پای کار تا جایی که توان بدنی اجازه دهد در خدمت انقلاب هستند.

آقای یزدی فرد دلسوزی برای نظام، انقلاب و روحانیت است و این دغدغه ایشان است که خدای ناکرده مرجعیت پل و ابزاری برای برخی جناح‌ها قرار نگیرد. اگر مطلبی می‌گوید برحسب وظیفه شرعی و احساس خطری است که دارند؛ اما حقیقت این است، کاری که آقای یزدی در این شرایط کردند، خطای استراتژیک بود. خواهشم این است کسانی که واقعاً دلسوز انقلاب، نظام، مرجعیت و روحانیت هستند، این پرونده را ببندند چون به نفع هیچ‌کسی نیست. واقعاً بعید می‌دانم در آینده مرجعی به این عمق آیت الله شبیری زنجانی داشته باشیم. همین‌طور شخصیت آیت‌الله یزدی در فعالیت‌های انقلابی بر کسی با آن سوابق پوشیده نیست و بنابراین بهتر است پرونده را ببندند و مسئله را ادامه ندهند.

آیت الله حسن ممدوحی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نامه آیت الله یزدی به آیت الله العظمی شبیری زنجانی را بسیار مؤدبانه، معمول و مرسوم در حوزه دانست و گفت: از دیرزمان و از اوایل اسلام تاکنون همیشه سلسله مکاتبات و تبادل نظرها بوده و این طبیعی است که علما نسبت به یکدیگر گاهی انتقادات و نصایحی داشته اند؛ اما به نظر می‌رسد عده‌ای می‌خواهند این مسأله را جنجالی و از آن سو استفاده کنند.

حجت الاسلام والمسلمین عندلیب همدانی، از اعضای جامعه مدرسین پس از انتشار نامه آیت الله یزدی از عضویت در این جامعه استعفا داد و خطاب به رئیس جامعه مدرسین گفت: نامه حضرتعالی به محضر مبارک مرجع بزرگوار شیعه حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته هرگونه تردیدی را که تاکنون درباره ادامه عضویت در آن جامعه محترم داشتم مرتفع کرد چه اینکه به این نتیجه قطعی رسیدم که تفسیر من از استقلال حوزه و جایگاه رفیع مرجعیت با دیدگاه جنابعالی و همفکران شما در جامعه محترم مدرسین هیچگونه هماهنگی ندارد و عملاً امکان همکاری وجود ندارد و لذا از ادامه عضویت در آن جامعه معذورم.

حجت الاسلام والمسلمین احمد فرخ فال، رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز طی بیانیه‌ای رسمی نوشت: دفاع از انقلاب و حمایت از جایگاه رفیع مرجعیت شیعه، در مقابل دسیسه‌های اجانب و بدخواهان انقلاب و اسلام ناب محمدی (ص) و ممانعت از نفوذ اهل فتنه در این پایگاه عظیم و اثرگذار، بر همه حوزویان و افراد، لازم و ضروری است و دغدغه‌های ریاست محترم شورای عالی جامعه مدرسین حضرت آیت الله یزدی دامت برکاته در جهت حفاظت از مقام مرجعیت و نظام ولایی و ارزش‌های والای انقلاب اسلامی است. بنابراین توصیه می‌شود در موارد گفتمان ارکان و بزرگان حوزه علمیه، دیگران نسبت به ورود و قلم فرسائی های نابجا پرهیز نمایند.

سید عباس صالحی، دانش آموخته حوزه و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در حساب توئیتری خود به این نامه واکنش نشان داد و نوشت: مرجعیت پشتوانه حفظ هویت شیعی است. مواظب باشیم مراجع پاک زیست را با تابلوی دغدغه مقدس حفظ نظام، موهون نکنیم و میراث تاریخی تشیع را به تاراج نسپریم.

حجت الاسلام والمسلمین حاج ابوالقاسم، عضو خبرگان رهبری نیز در بیانیه‌ای آیت الله العظمی شبیری زنجانی را آراسته به لباس علم، اخلاق و نمونه برجسته ای از عالمان ربانی و آیت الله یزدی را از علمای مجاهد و انقلابی دانست و گفت: آنچه رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نامه سرگشاده خود مطرح کردند با نیتی خالصانه و بدنبال حفظ جایگاه مرجعیت و حراست آن از دستبرد فتنه گران و سو استفاده منافقان بوده است. صرف نظر از لحن نامه و اینکه آیا بهتر بود بصورت خصوصی فرستاده شود و یا بصورت سرگشاده، آنچه مهم است این است که تذکر بزرگی به بزرگ دیگر از سنت‌های ارزشمند حوزوی بوده و هست و نباید مورد سو استفاده دشمنان حوزه و روحانیت و نیز طرفداران جریانات خاص قرار بگیرد. نکته جالب توجه آن است که کسانی که هیچ اعتقادی به حوزه ومرجعیت و روحانیت نداشته و ندارند؛ در این ماجرا دلسوز مرجعیت و جایگاه آن شده اند. کسانی که خود با ارائه گزارشات دروغین درباره بودجه حوزه‌ها به تخریب حوزه ومراجع پرداختند، اکنون دلسوز مرجعیت گردیده اند.

استاد هادوی تهرانی، از اساتید حوزه علمیه قم متن بیانیه خود را با جمله «إنّا لله و إنّا إلیهِ رَاجعُون» آغاز کرد و گفت: سزاوار است جامعه محترم مدرسین به جبران این لغزش کم نظیر به دست بوسی مراجع معظم تقلید به ویژه مخاطب نام آشنای این نامه که استوانه‌ای کم نظیر از علم و اخلاق در حوزه علمیه قم است، شتافته و بی هیچ تردیدی از تمامی حوزه‌های علمیه به ویژه مراجع معظم تقلید و بالأخص رهبر عزیز انقلاب که همواره حامی صیانت از جایگاه رفیع مرجعیت بوده و هستند، عذرخواهی شایسته کنند، باشد که دل شکسته ی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در آستانه اربعین حسینی از سوی سربازان آن جناب مرهمی یابد و قرحه ی چشم‌های مجروحش که در غم جد بزرگوار خون گریه می‌کند، التیام پیدا کند.

آیت الله احمد بهشتی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، نامه آیت الله یزدی را موضوعی درون حوزوی دانست و خواستار پرهیز رسانه‌ها و جریان‌های سیاسی از دخالت در امور حوزه‌های علمیه شد. حوزه تابع جریانات سیاسی و جوسازی نیست بلکه با مرکزیت مراجع و علما باید مشکلات خود را حل کند. مراجع و علمای بزرگوار نیز باید مدیریت کرده و با تدبیر مسائل را حل کنند، باید تدبیری کرد تا اینگونه برداشت نشود که بین مراجع و علما اختلاف و نارضایتی وجود دارد، بزرگان باید این موضوعات را مدیریت کنند تا سبب سو استفاده دیگران نشود.

آیت الله سید مصطفی محقق داماد نیز در یادداشتی: به تصدیق عموم ارباب معرفت، خبرگان واقعی، دین شناسان و صاحب‌نظران در میدان فقاهت شیعی، حضرت آیت‌الله العظمی حاج آقا موسی شبیری زنجانی دامت برکاته یکی از شایستگان مرجعیت تقلید در زمان حاضر می‌باشند.‌

نگارنده هر چند بر این باور است که جایگاه رهبری بالاتر از آن است که هر کس برای تثبیت مواضع فکری خود از آن مقام معظم خرج کند، ولی به رغم این باور اجازه فرمائید این جمله را به سمع خوانندگان برساند. نگارنده این سطور در تعظیم و تکریم مقام علمی و اخلاقی علاّمه شبیری از مقام معظم رهبری، جملاتی کم نظیر به گوش خود شنیده است که رساننده عظمت والای آن بزرگوار در نظر معظم‌له و نشانه حق‌شناسی و زرشناسی ایشان است.‌

حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی سبحانی در یادداشتی آورد: ماجرای زیرزمین فیضیه و نامه آیت‌الله یزدی نشان می‌دهد که صبحگاه خوش‌زبانیِ نواصول‌گرایان با نظام سنتی حوزه، اینک به عصرگاه جدایی و خداحافظی نزدیک می‌شود. آنچه در این چند ماه به صورت عریان در صحنه عمومی حوزه به نمایش درآمد، نمایشی بود که پرده‌های پیشین آن، سال‌ها در محافل خاص در حال اجراست.

گزارش از: محمد رسول صفری عربی